Świat tyje na potęgę. Tak w skrócie można podsumować najnowszy raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju poświęcony problemowi otyłości. Przypuszcza się, że do 2050 roku w wyniku chorób związanych z tą dolegliwością może umrzeć na świecie ponad 90 mln osób, a średnia życia skróci się o 3 lata. Rosnąca liczba osób z nadwagą i otyłością to nie tylko problem Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej, ale również krajów takich jak Polska.

Miliony Polaków mają nadwagę i otyłość

Zwiększającą się skalę otyłości widać od dekad, a badanie OWGE zdaje się tylko potwierdzać tę tezę.

Zaprezentowane w raporcie dane pokazują, że od 1976 roku do 2016 roku odsetek populacji, której BMI wynosiło więcej niż 30, zwiększył się w Polsce z 10% do 25%.

Te informacje unaoczniają stopień problemu: ¼ Polaków jest otyła, a już 66% dorosłych mężczyzn i 51% kobiet ma nadwagę.

Szczególnie niepokojące są dane na temat dzieci – w Polsce nadwagę ma 26% dzieci i młodzieży w wieku od 5 do 19 lat. 9% najmłodszych Polaków jest otyła. 

Otyłość ma poważne konsekwencje dla zdrowia

Prognozy przewidują, że w wyniku tycia społeczeństwa, średnia długość życia obniży się w Polsce o 3,9 lat – gorzej ma być tylko w Meksyku. Wzrośnie również liczba wydatków na leczenie, spadnie nasza wydajność i obciążony zostanie budżet – choroby wynikające z otyłości będą generować nieobecności w pracy i konieczność wdrożenia odpowiedniego leczenia. Ważne jest więc, by w porę zadbać o zdrowie swoje i najbliższych, bo epidemia otyłości (tak można mówić o tym zjawisku), niesie ze sobą poważne konsekwencje.

O chorobie mówimy w sytuacji, gdy wspomniany już wskaźnik BMI, określający stosunek masy ciała pacjenta do wzrostu, przekracza 30.

  • < 16,00 – wygłodzenie
  • 16,00-16,99 – wychudzenie
  • 17,00-18,49 – niedowaga
  • 18,50-24,99 – wartość prawidłowa
  • 25,00-29,99 – nadwaga
  • 30,00-34,99 – I stopień otyłości
  • 35,00-39,99 – II stopień otyłości (kliniczna)
  • ≥40,00 – III stopień otyłości (skrajna)

Regularne przyjmowanie większej ilości energii niż to potrzebne, prowadzi do odkładaniu się jej nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej, co wpływa nie tylko na aspekt estetyczny, ale również powoduje groźne dla życia powikłania. Zbyt mocno rozwinięta tkanka tłuszczowa wydziela prozapalne czynniki, przez co w organizmie osoby otyłej występuje stan stałego zapalenia, sprzyjający uszkodzeniom narządów. Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia takich chorób jak:

  • nadciśnienie tętnicze,
  • cukrzyca typu-2,
  • choroba niedokrwienna serca,
  • miażdżyca,
  • nowotwory (m.in. rak piersi),
  • zwyrodnienia stawów, dyskopatie i inne schorzenia układu kostnego,
  • bezdech senny,
  • depresja.

Szczególnie niebezpieczna jest tzw. otyłość brzuszna. W tym przypadku czynnikiem diagnozującym nie jest samo BMI (może być ono w normie lub wskazywać na niewielką nadwagę), ale także obwód pasa – u kobiet nie powinien przekraczać on 88 cm, a u mężczyzn 102 cm.

Jej przyczyną jest przede wszystkim spożywanie dużych ilości produktów przetworzonych, zawierających tłuszcze typu trans oraz siedzący tryb życia i stres. Otyłość brzuszna zwiększa ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego oraz zaburza pracę narządów takich jak wątroba czy trzustka. Powoduje też zaburzenia gospodarki hormonalnej i znacząco obciąża kręgosłup, zwłaszcza część lędźwiową.

Otyłość wymaga odpowiedniego leczenia

Wszystkie wspomniane konsekwencje pokazują, że otyłość to choroba i, jak każdą inną, ją również trzeba leczyć. Jeśli cierpisz na to schorzenie, koniecznie skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu i dietetykiem. W walce z otyłością ważne jest skuteczne odchudzanie, ale na samym początku trzeba ustalić przyczynę, bo nie zawsze wynika ona tylko z nieprawidłowego odżywiania i niskiej aktywności fizycznej (otyłość pierwotna). Niekiedy podłożem otyłości są schorzenie, np. układu hormonalnego (otyłość wtórna).

Jakie badania warto więc wykonać?

  • Badania krwi – podstawową morfologię, poziom glukozy, lipidogram (poziom cholesterolu i trójglicerydów), próby wątrobowe, poziom TSH, FT3 i FT4, kortyzolu, badania określające kondycję układu moczowego (kwas moczowy, mocznik, kreatynina).
  • USG jamy brzusznej – szczególnie w przypadku występowania otyłości brzusznej.
  • Tomografię komputerową i rezonans magnetyczny – pomagają one określić poziom grubości tkanki tłuszczowej, ale też sprawdzają stan poszczególnych narządów czy układu kostno-stawowego.
  • Kluczem w walce z otyłością jest diagnoza, wprowadzenie diety redukcyjnej (zalecane tempo chudnięcia to ok. 0,5-1 kg tygodniowo) oraz wzrost aktywności fizycznej (dostosowanej do ogólnej kondycji organizmu chorego). Skuteczność odchudzania, a tym samym leczenia otyłości w dużej mierze zależy jednak od silnej woli pacjenta. W skrajnych przypadkach konieczne może okazać się leczenie chirurgiczne np. operacja zmniejszenia żołądka.

Potrzebujesz diagnostyki obrazowej? Nie zwlekaj, skontaktuj się z nami już dziś. Najważniejsze jest zdrowie.